مشارکت در ساخت در رامسر
آشنایی با مفهوم مشارکت در ساخت
با پیشرفت روز افزون تکنولوژی همه چیز به سرعت در حال تغییر و تحول است. دنیای ساخت و ساز هم از این قاعده مستثنی نیست. امروزه اکثر ساخت و سازها آپارتمان های پیشرفته و لوکسی هستند که جای خانه های کلنگی را گرفته اند و صاحبان این خانه ها شاید به این فکر بیافتند که خانه های شان را بفروشند و یک آپارتان لوکس و مدرن بخرند و یا خانه های کلنگی شان را بکوبند و آن را به گونه ای که دل شان می خواهد بسازند. این ایده از نو ساختن شاید ایده ی خفنی باشد اما ممکن است شخص نتواند از پس همه هزینه های ساخت بر بیاید و در نهایت تنها گزینه ای که برای این چنین افراد می ماند همان فروش خانه می باشد. اما خبر خوش اینجاست که راه دیگری هم جز فروش خانه و کوبیدن و از نو ساختن هم هست؛ این روش مشارکت در ساخت نام دارد.
آیا تا حالا واژه مشارکت در ساخت به گوش تان خورده است؟ می دانید معنی این جمله یعنی چه؟ یا اصلا از قوانین آن چیزی می دانید؟ مزایا و معایب آن چیست؟ اگر شما هم علاقه مند به این موضوع هستید و به دنبال جواب سوالات تان می گردید تا انتهای مقاله را با دقت مطالعه کنید.
منظور از مشارکت در ساخت چیست؟
واژه مشارکت همان طور که از اسمش پیداست به این معنی می باشد که دو یا چند نفر با هم شریک شوند و برای پروژه ای مشترک همکاری کنند. حال، مشارکت در ساخت یعنی اینکه یک مالک ملک با یک سازنده سختمان شریک شود و ملک خود را در اختیار سازنده قرار دهد و سازنده با هزینه خودش ملک را بکوبد و از نو یک آپارتمان مدرن و لوکس چند واحدی را بسازد. در نهایت پس از ساخت آپارتمان با توجه به اینکه هر کدام از طرفین چه مقدار در ساخت سهیم بوده اند با هم توافق می کنند و واحد های آپارتمان را بین هم تقسیم می کنند. در حقیقت مشارکت در ساخت یک نوع قراردادی ست که در حوزه پیمان کاری و ساخت و ساز بسته می شود.
چه زمانی ما نیاز به مشارکت در ساخت داریم؟
تصور کنید که شما صاحاب ملکی هستید که در آن خانه ای کلنگی و قدیمی دارید و دوست دارید به جای آن خانه ی کلنگی و قدیمی یک آپارتمان لوکس و مدرن داشته باشید اما بودجه آن را ندارید که بتوانید از پس هزینه های ساخت یک آپارتمان بر بیایید. بنابراین باید در چنین شرایطی به سراغ افرادی بروید که در حوزه ساخت و ساز حرفه ای هستند. با پیدا کردن سازنده شما نیمی از راه را رفته اید حالا فقط باید ملک تان را به سازنده بسپارید تا سازنده تمام هزینه های ساخت و ساز را به عهده گرفته و شروع به ساخت کند. این قرارداد میان صاحب ملک و سازنده، یک قراداد دو طرفه می باشد که یکی از طرفین مال و دیگری ملک خود را برای هدفی مشترک به اشتراک می گذارند.
انواع مشارکت در ساخت و ساز
قراردادهای مشارکتی بر حسب قانون به 4 دسته تقسیم می شوند:
- در ساخت و ساز مشارکتی یکی از طرفین که مالک ملک است؛ زمین خود را وسط می گذارد و دیگری سازنده است و هزینه های ساخت و ساز را بر عهده می گیرد. در همچین قراردادی نیازی نیست قیمت زمین در قرارداد ذکر شود و فقط سازنده باید در زمان تعیین شده ساختمان ساخته شده را تحویل دهد.
- در نوع دیگری از این قرارداد با پایان یافتن هر مرحله از ساخت سهمی از ملک به نام سازنده می شود. (برای مثال طرفین در ابتدای کار با هم توافق می کنند که با تمام شدن زیر سازی نما و اسکلت بندی یک دانگ از ملک به نام سازنده شود)
- در این نوع قرارداد ذکر می شود که هنگامی که ساخت بنا، به حد مشخصی رسید مالک زمین می بایست به سازنده وکالت دهد.
- و در بعضی مواقع در همان ابتدای کار سه دانگ از ملک به نام سازنده می شود.
انواع قرارداد در ساخت و ساز
در این قسمت انواع قراداد ها را برای تان نام بردیم:
- مدیریت پیمان
- مشارکت مدنی ساخت
- پیمانکاری
- مشارکت در ساخت
مزایای مشارکت در ساخت چیست؟
تا به این قسمت از مقاله شما کاملا با مفهوم مشارکت در ساخت و ساز آشنا شده اید. احتمالا حالا برای تان این سوال پیش می آید که مشارکت در ساخت و ساز چه مزیتی دارد؟
در پاسخ باید بگوییم که هنگامی که قصد می کنید خانه تان را باز سازی کنید در حال افزایش دادن سرمایه خود هستید و اگر هم قصد نداشته باشید در خانه جدید زندگی کنید با فروختن آن می توانید سود بیشتری را بدست آورید.
- افزایش مقاومت و استحکام ساختمان
- زیبا و مدرن شدن ساختمان
- بهره بردن از امکانات روز
- افزایش سرمایه و ارزش ملک
- کاهش هزینه های تعمیر و نگهداری ساختمان
- کاهش مصرف انرژی
- تبدیل سریع به پول نقد
معایب مشارکت در ساخت جیست؟
قرار دادهای مشارکت در ساخت و ساز هم مانند هر قرارداد دیگری معایبی دارند. تنها عیبی که در مشارکت در ساخت و ساز وجود دارد عدم اطلاعات و آگاهی کافی در رابطه با قوانین قرارداد سبب می شود کلاهبری اتفاق بیافتد و ضررهای مالی جبران ناپذیری رخ دهد. شاید تنظیم قرارداد در ابتدا هزینه های بسیاری داشته باشد، اما با تنظیم قرار داد شما کاملا از حقوق طرفین اطمینان دارید که می تواند به صرفه هم باشد.
آسان ترین و بهترین روش ممکن برای اینکه بتوانید جلوی کلاهبرداری های ناشی از قرارداد مشارکت در ساخت و ساز را بگیرید این است که در ابتدای کار تمام کارهای حقوقی و ثبت اسناد تحت نظر یک وکیل کارکشته انجام گیرد.
نکاتی مهم در قرارداد مشارکت در ساخت و ساز ساختمان که باید بدانید
- مبالغ سرمایه گذاری شده طرفین باید کاملا مشخص باشد.
- سازنده باید مطمئن شود که ادعای مالکیت صاحاب ملک درست است
- و یا حداقل اجازه ساخت و ساز را دارد.
- ملک مورد نظر بایستی دارای سند رسمی باشد.
- حتما حتما باید طرفین قرارداد مدت زمان کار را تعیین نمایند.
- هرگز فراموش نکنید که مقدار سود و زیان را در قرار داد ذکر کنید.
- هیچ وکالت غیر ضروری ای را بعد از امضای قرار داد به سازنده ندهید.
- اگر هر کدام از طرفین قرار داد به مفاد های تعیین شده در قرار داد عمل نکرد طرف مقابل می تواند قرار داد را فسخ کند.
مشارکت در ساخت در رامسر
مشارکت در ساخت یکی از روشهای هوشمندانه، کمریسک و سودآور برای سرمایهگذاری در بازار املاک به شمار میرود. این شیوه بهویژه در شهرهای توریستی و روبهرشد مانند رامسر، که ارزش زمین بالاست و تقاضا برای نوسازی یا ایجاد پروژههای جدید گردشگری در حال افزایش است، جایگاه ویژهای دارد.
در مشارکت در ساخت، صاحب زمین یا ملک کلنگی، بهجای فروش ملک خود، آن را در اختیار یک سازنده قرار میدهد. سازنده نیز با سرمایهگذاری مالی، فنی و اجرایی خود، عملیات ساخت را بر عهده میگیرد. در پایان کار، سهم مشخصی از ساختمان جدید به هر یک از طرفین تعلق میگیرد. در واقع، این همکاری به شکلی طراحی میشود که هم مالک بدون هزینهکرد، ملک خود را نوسازی کند، و هم سازنده بدون خرید زمین، وارد یک پروژه پرسود شود.
این نوع از قراردادها به دلایل مختلفی در شهر رامسر رواج یافتهاند. بسیاری از املاک قدیمی این شهر، بهویژه در محلههایی مانند بلوار کازینو، میدان امام، مرکز شهر، و حتی مناطق ییلاقی مانند جواهرده یا گرسماسر، نیازمند بازسازی و نوسازیاند. از سوی دیگر، سازندگان بسیاری، چه محلی و چه سرمایهگذاران تهرانی، تمایل دارند در مناطق خوشآبوهوای شمالی پروژههای مسکونی، اقامتی یا گردشگری اجرا کنند؛ اما هزینه بالای خرید زمین مانعی جدی برای آنهاست. مشارکت در ساخت، پل ارتباطی سودمندی میان این دو گروه است.
در قراردادهای مشارکت، همه چیز به توافق دقیق و مکتوب میان مالک و سازنده بستگی دارد. سند ملک، موقعیت مکانی، هزینه ساخت، سهم هر طرف، جزئیات فنی، مدت زمان اجرا، نحوه دریافت مجوزها، ضمانت اجرا، و نحوه انتقال سند نهایی باید بهروشنی مشخص شود. برای مثال، در یک پروژه شش واحدی در رامسر، ممکن است مالک سه واحد از طبقات بالا را دریافت کند، و سازنده نیز سه واحد از طبقات پایین را در اختیار بگیرد. این سهمبندی معمولاً با توجه به قیمت زمین، هزینه ساخت، ارزشافزوده حاصل از پروژه، و سایر شرایط بازار تعیین میشود.
مشارکت در ساخت، اگر بهدرستی برنامهریزی و اجرا شود، میتواند فرصتهای بینظیری برای هر دو طرف فراهم کند. مالک، بدون نیاز به صرف هزینه، به یک ملک جدید و ارزشمند دست پیدا میکند. سازنده نیز بدون خرید زمین، در پروژهای سودده مشارکت میکند و از فروش یا اجاره سهم خود بهرهمند میشود. این روش بهویژه برای املاک راکد، فرسوده، یا ویلاهای بلااستفاده در رامسر، یک راه نجات اقتصادی محسوب میشود.
با این حال، مانند هر نوع قرارداد شراکتی، مشارکت در ساخت نیز نیازمند دقت، آگاهی و مشاوره حقوقی و فنی است. بسیاری از اختلافات و پروندههای حقوقی در این حوزه، بهدلیل توافقهای شفاهی، قراردادهای ناقص یا نداشتن ضمانت اجرایی بروز میکنند. به همین دلیل، توصیه میشود پیش از هر اقدام، مالک و سازنده با حضور وکیل، مهندس ناظر و مشاور املاک معتبر، قرارداد جامعی را تنظیم و امضا کنند. این قرارداد بهتر است بهصورت رسمی و در دفاتر اسناد رسمی ثبت شود و ضمانتهای لازم در آن لحاظ گردد.
بنابر مطالب فوق مشارکت در ساخت یعنی همکاری میان مالک زمین (یا ملک کلنگی) و سازنده (سرمایهگذار یا پیمانکار) برای نوسازی یا احداث یک ساختمان جدید. در این توافق، مالک زمین را در اختیار سازنده قرار میدهد، و در مقابل، سازنده هزینههای ساختوساز را تقبل کرده و در نهایت، طرفین در «منافع پروژه» شریک میشوند.
ارکان اصلی مشارکت در ساخت
1. مالک
فرد یا افرادی که دارای زمین یا ملک فرسوده (کلنگی) هستند.
دارایی اصلی: عرصه (زمین)
2. سازنده یا سرمایهگذار
فرد یا شرکتی که توان مالی، فنی و اجرایی ساخت بنا را دارد.
دارایی اصلی: هزینه ساخت، تخصص، نیروی انسانی
محتوای قرارداد مشارکت در ساخت
یک قرارداد مشارکت اصولی معمولاً شامل موارد زیر است:
-
مشخصات دقیق ملک (با سند رسمی، موقعیت مکانی، پلاک ثبتی)
-
مدت زمان پروژه (مثلاً ۱۸ ماه یا ۲۴ ماه)
-
درصد سهم هر طرف (مثلاً ۵۰-۵۰ یا ۶۰-۴۰ بسته به ارزش زمین)
-
تعهدات سازنده (ساخت کامل تا کلید تحویل، بیمه کارگران، مجوزها و...)
-
تعهدات مالک (واگذاری ملک، همکاری در دریافت مجوز، انتقال رسمی وکالتنامه ساخت)
-
شرایط پرداخت هزینههای عوارض، انشعابات، مالیات و ...
-
ضمانتهای اجرایی، جریمه تأخیر، حلوفصل اختلافات
-
تعیین دفترخانه و زمان انتقال سند نهایی
انواع ساخت در مشارکت
-
نوسازی ملک کلنگی (در بافتهای فرسوده یا شهری مانند مرکز رامسر، میدان امام، بلوار کازینو)
-
ساخت ویلا یا اقامتگاه گردشگری (در مناطق ییلاقی مثل جواهرده، گرسماسر یا کتالم)
-
ساخت مجتمع تجاری/گردشگری (در مناطق ساحلی یا پرتردد مانند نزدیکی تلهکابین رامسر)
مزایای مشارکت در ساخت
برای مالک:
-
نوسازی ملک بدون پرداخت هزینه
-
افزایش چشمگیر ارزش دارایی
-
تبدیل ملک راکد به سرمایه فعال
-
شریک شدن در سود پروژه
برای سازنده:
-
دسترسی به زمین مناسب بدون خرید نقدی
-
کسب سود از فروش یا اجاره واحدهای جدید
-
توسعه سرمایهگذاری در مناطق ارزشمند شهری یا توریستی
نکات مهم حقوقی و فنی
-
ارزیابی دقیق قیمت زمین و هزینه ساخت توسط کارشناس رسمی
-
ثبت رسمی قرارداد مشارکت در دفاتر اسناد رسمی یا دفتر وکالت معتبر
-
دریافت مجوز ساخت، پایانکار، پروانه ساخت، بیمه کارگران بهنام سازنده
-
استفاده از ضامن معتبر یا چک تضمین برای هر دو طرف
-
داشتن نقشه مهندسی و زمانبندی اجرایی
-
در پروژههای چند واحدی: تعیین دقیق واحدهای سهم مالک و سازنده (طبقات، متراژ، پارکینگ، انباری)
? تفاوت مشارکت در ساخت با پیمانکاری
مورد | مشارکت در ساخت | قرارداد پیمانکاری |
---|---|---|
مالک زمین کیست؟ | مالک اولیه | مالک اولیه |
سرمایه ساخت از کجاست؟ | سازنده | مالک |
سود پروژه برای کیست؟ | بین مالک و سازنده تقسیم میشود | مالک سود میبرد، پیمانکار مزد میگیرد |
نوع همکاری | شراکتی | کارمزدی (اجرتالمثل) |
? مثال کاربردی در رامسر
فرض کنید مالک یک ملک ۳۰۰ متری در میدان امام رامسر هستید.
یک سازنده محلی یا تهرانی حاضر میشود آن را به ۶ واحد آپارتمان ۱۲۰ متری تبدیل کند.
هزینه ساخت ۱۵ میلیارد تومان برآورد شده.
طرفین توافق میکنند:
-
مالک ۳ واحد از طبقات بالا با پارکینگ بگیرد
-
سازنده ۳ واحد از طبقات پایین با انباری
-
مدت پروژه ۲۰ ماه
-
سازنده مسئول دریافت پروانه و پرداخت انشعابات
در پایان باید گفت که مشارکت در ساخت، در شهری مانند رامسر که هم زمین ارزشمند دارد و هم فرصتهای گردشگری متنوع، میتواند آیندهای روشن برای نوسازی شهری، توسعه گردشگری، و سودآوری سرمایهگذاران ایجاد کند؛ مشروط بر آنکه با آگاهی، مشاوره و برنامهریزی دقیق همراه باشد.